DİL ve   YAZI Yazı en temel iletişim araçlarımızdan biridir ve seslerin işareti olması nedeniyle de dilimize uygun olması gerektiği kaçınılmaz bir gerçektir.

Tanzimat döneminde Osmanlının geri kalma nedenleri araştırılırken yazının dile uygun olmamasının eğitimi zorlaştırdığı ve özelliklede askeri alanda başarısızlıkların eğitimsizlikten kaynaklandığı ve dolayısıyla da toprak kayıpları nedeniyle ekonomik gelirlerin azaldığı belirlenmiştir.

Eğitim sisteminin yaygınlaştırılması için ilk iş yazının dile uygun hale getirilmesi konusu gündeme getirilmiş ancak yalnızca gündeme getirilmekle kalmış yapılan bütün girişimler başarısızlıkla sonuçlanmıştır. İlk başlarda Ali Süavi, Ahmet Vefik Paşa, Ahmet Mithat Efendi son dönemlerde ise Hüseyin Cahit (Yalçın), Abdullah Cevdet, Celal Nuri (İleri) ve Ziya Gökalp gibi aydınlar Latin alfabesi de dahil olmak üzere çeşitli öneriler getirmiş ancak hiç bir öneri uygulama alanı bulmamıştır.

Yapılan tek uygulama Enver Paşa döneminde askere öğretilen ve Arap alfabesindeki harflerin sözcüğün başında, ortasında, sonunda ayrı yazılması ve birleştirilmesi kuralını değiştirerek harflerin ayrı ayrı yazılarak kolay okunup yazılmasını sağlayacak ve halkın “Enver Paşa Yazısı” dediği bir yöntem uygulanmıştır. Ancak sesleri tanımlayan harfler dil yapısına uygun olmadığından yani özdeki yanlış değiştirilmediğinden bunda da başarılı olunmamıştır.

Her zaman olduğu gibi yanlışlık yine Cumhuriyet döneminde düzeltilmiş, dile uygun bir alfabe oluşturularak 1.Kasım.1928 de yürürlüğe konulmuştur. “Bir gecede ulus cahil bırakıldı” denilerek küçümsenmeye çalışılan bu olay sayesinde yüzde 3.6 olan okur yazar oranı ilk hamlede açılan “Millet Mektepleri” aracılığıyla yüzde 30 düzeyine getirilmiş bu günde yüzde 90 düzeylerinin üzerine çıkarılmıştır.

Ne diyelim durum ortada “Başöğretmen’e” ve okuyan herkese selam olsun. Galip COŞKUN

Yazar: GALİP COŞKUN

Tarih: 27.11.2011 17:56:16