ASALETݠ RENGİNDE
Köy sayfamızda konu edilen “Zamana Direnen Renkler” başlıklı yazıdan sonra gençlerimizin bu konuya epey ilgi göstereceğini düşünmüştüm ve hala bu düşüncemde de ısrarlıyım ancak sanırım gençlerimiz bu konuda nereden başlayacaklarıyla ilgili tereddütleri var ve ben bu tereddüdü gidermek amacıyla bir yerlerden araştırıp, öğrenerek ilk başlangıcı yapayım istedim.
İlk adım boyama yöntemleriyle ilgili. Büyüklerimizin halı ve kilimlerinde kendini gösteren kimi zaman cıvıl cıvıl, kimi zamanda asaleti renginde dediğimiz göz alıcı, gönül okşayıcı renkleri nasıl elde ettikleri konusunda ceviz kabuğu ve asma yaprağından o güzelim renkleri nasıl elde ettiklerini öğrenelim diye düşündüm.
Ceviz yaprağı ve kabuğu ile boyama kullanılan en kolay ve en basit boyama tekniğidir. Bu yöntem Kurtuluş Savaşında askerlerin üniformalarını boyamada kullanılmıştır. Bitkinin meyve kabukları ve yaprakları kurutulup, öğütülerek boyama yapılacak suya elde edilecek rengin açıklığına veya koyuluğuna göre %50 ila 200 oranında katılır. Boyama suyu miktarı ise boyanacak ipin yada yünün üzerini örtecek kadar olmalı ve yüzde oranları bununla kıyaslanmalıdır. Sonuçta elde edilen renk katılan boyar madde oranına bağlı olarak açık kahverenginden koyu kahveye kadar geniş bir yelpazededir.
Asma yaprağıyla boyamada boyanacak madde önce boyanın ip veya yüne iyice girmesi için mordan denilen bir karışımla kaynatılır. Açık sarı elde edilecekse %20’lik şap karışımıyla, zeytin yeşili ve haki renk için %4’lük demir veya bakır şapıyla, parlak sarı renk içinse %15lik şap ve %5’lik tartar karışımıyla kaynatılıp kurutuldukta sonra %30 ve 50 ye varan oranlarda, kurutulup öğütülmüş asma yaprağıyla kaynatılır kaynatma süresi istenilen renk tonunun elde edilmesine bağlı olarak 20 dakika ile bir saat arasında olmalıdır. Sonuçta yüzyıllara direnecek asaleti renginde dedirtecek ip ve yünler elde edilmiş olacaktır.
İşte gençler büyüklerimizden öğrendiklerinizi bizlere aktarma sırası sizlerde haydi hepinize kolay gelsin. Sevgi ve saygılarımla. Galip COŞKUN
|